عطاالله معروفخانی در آستانه سالروز بهره‌برداری شرکت: فولاد هرمزگان به یکی از تولیدکنندگان سرآمد صنعت فولاد کشور تبدیل شده است

به گزارش پترومتالز، دقیقاً سیزده سال پیش و در ابتدای دهه 90 شمسی بود که یکی از مهم‌ترین رویدادهای مرتبط با صنعت فولاد کشور رقم خورد. 12 دی 1390، شرکت فولاد هرمزگان در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس به‌صورت رسمی به بهره‌برداری رسید و در ادامه راه، این فولادساز با ظرفیت یک‌میلیون و 500 هزار تن تختال با استفاده از آخرین فناوری روز در بخش ریخته‌گری مداوم از معتبرترین برندهای روز دنیا، به پیشرفته‌ترین کارخانه فولادی در کشور تبدیل شد و امروز ظرفیت قابل‌توجهی برای تبدیل شدن به قطب فولاد کشور دارد. در حال حاضر شرکت فولاد هرمزگان به‌عنوان یکی از برندهای برتر و مطرح در صنعت فولاد کشور شناخته می‌شود و تختال هرمز با برخورداری از بهترین کیفیت روز دنیا، مشتریان بسیاری در بازار داخلی و صادراتی دارد. آنچه در ادامه این گزارش می‌خوانید مصاحبه  با عطاالله معروفخانی مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان به عنوان «آینده فولاد ایران» است.

درباره چگونگی شکل‌گیری شرکت فولاد هرمزگان توضیح دهید.

طرح احداث مجتمع عظیم فولاد هرمزگان از پیش از انقلاب اسلامی آغاز شد؛ اما بنا بر شرایط موجود در آن برهه زمانی، اجرای طرح متوقف شد و شروع فعالیت آن تا زمان آغاز طرح‌های هشت‌گانه فولادی به طول انجامید. در سال 1378 احداث و راه‌اندازی این کارخانه فولادی در استان هرمزگان در دستور کار گرفت و مراحل اجرایی بزرگ‌ترین پروژه وزارت صنایع و معادن وقت در سال 1385، شامل خاک‌برداری، بتن‌ریزی، ساخت اسکله‌های عظیم فولادی با استفاده از هزاران تن مصالح و تجهیزات موردنیاز دیگر، به‌عنوان یکی از طرح‌های هشت‌گانه (که بعدها با بهره‌برداری از فولاد هرمزگان، به‌عنوان طرح‌های هفت‌گانه از آن یاد می‌شود) آغاز شد.

در ابتدای کار و به‌منظور اطمینان یافتن از تأمین مواد اولیه، واحد احیا مستقیم (کارخانه آهن‌سازی) با ظرفیت سالانه یک‌میلیون و 650 هزار تن آهن اسفنجی با دو مدول طی 32 ماه ساخته و در مهرماه 1387 وارد فاز راه‌اندازی سرد شد و در اسفندماه همان سال به‌صورت رسمی به تولید رسید. در ادامه مسیرِ توسعه این کارخانه فولادی، طی سال 1389 واحد فولادسازی این شرکت وارد فاز تست گرم شد و در مردادماه همان سال نخستین ذوب کوره قوس الکتریکی انجام گرفت. در نهایت، نخستین تختال به‌صورت آزمایشی در شرکت فولاد هرمزگان در 26 فروردین‌ماه سال 1390 تولید شد. در حال حاضر 3910 نفر به‌صورت مستقیم در فولاد هرمزگان مشغول به کارند.

فولاد هرمزگان چه محصولاتی تولید می‌کند و از چه توانمندی‌هایی برخوردار است؟

در حال حاضر شرکت فولاد هرمزگان، دارای ظرفیت اسمی یک‌میلیون و 500 هزار تن تختال (اسلب) به ضخامت 200 و 250 میلی‌متر، عرض 900 تا 2 هزار میلی‌متر و طول 6 تا 12 متر است. علاوه بر این، در کنار واحد فولادسازی فولاد هرمزگان، تولید محصولات میانی از قبیل یک‌میلیون و 650 هزار تن آهن اسفنجی در سال، 90 هزار تن آهک در سال، 7 هزار و 500 نرمال مترمکعب اکسیژن بر ساعت، 18 هزار نرمال مترمکعب بر ساعت نیتروژن و 120 نرمال مترمکعب بر ساعت آرگون صورت می‌گیرد. همچنین تختال تولیدی در شرکت فولاد هرمزگان عمدتاً کربنی و برای تولید ورق فولادی به‌صورت نورد گرم و سرد مناسب است و در خطوط نورد گرم، برای کاربردهایی همچون پروفیل‌سازی، لوله‌های آب، نفت و مخازن تحت‌فشار و قطعات سنگین فولادی مورداستفاده قرار می‌گیرد. ورق‌های نورد سرد ساخته‌شده از تختال فولاد هرمزگان نیز برای ساخت ورق بدنه خودرو، بدنه لوازم‌خانگی ازجمله یخچال، بخاری و کاربردهای ویژه مانند ورق‌های قلع‌اندود و گالوانیزه به کار می‌رود.

فولاد هرمزگان چه سالی به گروه فولاد مبارکه پیوست و وارد شدن به این گروه چه مزیت‌هایی داشته است؟

فولاد هرمزگان در مردادماه سال 1390 به گروه فولاد مبارکه پیوست و در ادامه مسیر نیز با بهره‌برداری از این کارخانه، به‌نوعی مسیر صنعت فولاد کشور با به‌کارگیری تکنولوژی پیشرفته فولادسازی تغییر یافت. درواقع با پیوستن فولاد هرمزگان به گروه فولاد مبارکه، با سرعت بسیار زیادی، دانش و تخصص نهادینه‌شده در فولاد مبارکه با کارشناسان و کارکنان شرکت فولاد هرمزگان به اشتراک گذاشته شد و واحدهای مختلف این شرکت یکی پس از دیگری به بهره‌برداری رسیدند. با اجرای برخی طرح‌های توسعه و دست‌یابی به تولید روزافزون، امروز این شرکت به همت کارکنان پرتوان و متعهد خود به یکی از تولیدکنندگان سرآمد صنعت فولاد کشور تبدیل شده است.

مهم‌ترین دستاوردهای فولاد هرمزگان در حوزه‌های مختلف ازجمله تولید و فروش چیست؟

طی سال‌های گذشته، فولاد هرمزگان در زمینه تولید، فروش و سودآوری دستاوردهای قابل‌توجهی داشته است. فولاد هرمزگان از ابتدای فعالیت خود تا امروز، یعنی از سال 1390 تا دی‌ماه 1403، توانسته با بهره‌مندی از ظرفیت 1.5 میلیون تنی، 16 میلیون و 452 هزار تن تختال تولید کند؛ البته در برخی از سال‌ها به تولیدی بیشتر از ظرفیت اسمی خود دست یافته؛ به این صورت که در سال 1399 با تولید یک‌میلیون و 521 هزار تن تختال، بیش از ظرفیت اسمی خود تولید کرده است؛ سال 1401 نیز اوج بالندگی فولاد هرمزگان در تولید بود و رکورد تولید تختال به میزان یک‌میلیون و 545 هزار تثبیت شد. در تولید آهن اسفنجی نیز از سال 1390 تاکنون میزان تولید این محصول 19 میلیون و 976 هزار تن بوده و رکوردشکنی فراتر از ظرفیت اسمی در سال 1397 به میزان یک‌میلیون و 691 هزار تن، در سال 1399 به میزان یک‌میلیون و 651 هزار تن و در سال 1400 به میزان یک‌میلیون و 713 هزار تن به ثبت رسیده است.

در سال جاری نیز 27 رکورد تولیدی در بخش‌های مختلف ازجمله فولادسازی به دست آمده که برای تولید تختال، تعداد ذوب تخلیه‌شده از کوره‌های 1 و 2، تخلیه ذوب، ذوب ریخته‌گری‌شده و برای بخش احیا مستقیم از مدول‌های A و B و مجموع تولید آهن اسفنجی بوده است.

در حوزه فروش نیز طی 13 سال فعالیت مجموعه فولاد هرمزگان (از سال 1390 تا آذرماه امسال)، 9 میلیون و 220 هزار تن تختال در بازارهای داخلی، 7 میلیون و 33 هزار تن فروش تختال در بازارهای صادراتی و در مجموع 16 میلیون و 253 هزار تن محصول به فروش رسیده است. طی سال‌های یادشده میزان درآمد از فروش تختال در بازار داخلی 72 هزار و 471 میلیارد تومان و از فروش صادراتی تختال 51 هزار و 72 میلیارد تومان بوده است. در مجموع درآمد فروش تختال 123 هزار و 544 میلیارد تومان بوده است.

فولاد هرمزگان همچنین طی 13 سال گذشته همواره افتخارآفرین بوده و توانسته در جشنواره‌های گوناگون تندیس‌ها و لوح‌تقدیرهای متعددی را از آن خود کند. کسب دو تندیس بلورین جایزه ملی تعالی سازمانی، کسب تندیس از جشنواره‌های حاتم، قرار گرفتن در بین 100 شرکت برتر ایران در چند سال اخیر و تولید محصولات دارای ارزش‌افزوده، همچنین کسب تندیس برنزین سطح سه در دومین کنفرانس و ششمین ارزیابی ملی تحول دیجیتال نیز ازجمله این موارد بوده است.

درخصوص طرح‌های توسعه‌ای شرکت فولاد هرمزگان توضیح دهید.

از دیگر دستاوردهای مهم شرکت فولاد هرمزگان که شروع آن از سال 1400 بود و طی آن، شرکت گام‌های بزرگی در جهت توسعه پایدار برداشت، تعریف چندین طرح توسعه‌ای بود که شامل مدول سوم احیا مستقیم به ظرفیت 1.72 میلیون تن، احیا مستقیم ستاره سیمین به ظرفیت 1.72 میلیون، واحد دوم گازهای صنعتی به ظرفیت 10 هزار نرمال مترمکعب بر ساعت، افزایش ظرفیت سیلوهای ذخیره‌سازی آهن اسفنجی، احداث تصفیه‌خانه پساب‌های صنعتی، احداث مگامدول سوم آهن اسفنجی، توسعه ظرفیت واحد فولادسازی تا 3.3 میلیون تن، احداث واحد ریخته‌گری و نورد پیوسته به ظرفیت 1.7 میلیون تن، پروژه افزایش ظرفیت انباشت و برداشت و احداث واحد اکسیژن شماره 3 است. برای تمامی موارد یادشده جذب سرمایه بیش از 2 میلیارد و 350 میلیون یورو لازم و ضروری است؛ امید است با تزریق سرمایه و حمایت شرکت مادر (فولاد مبارکه) این طرح‌ها به بهره‌برداری برسد و  در این صورت،ر تحولی عظیم در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس و در نهایت در صنعت فولاد کشور رخ خواهد داد.
درواقع توسعه سبد محصولات فولاد هرمزگان در کنار خلق ارزش‌افزوده بیشتر در دستور کار این مجموعه فولادی قرار گرفته تا در نهایت منجر به توسعه بازار فروش محصولات شرکت در بازار داخلی و خارجی شود.

شرکت فولاد هرمزگان در استان کمتر توسعه‌یافته هرمزگان واقع شده است. در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی چه اقداماتی برای این استان صورت گرفته است؟

خوشبختانه شرکت فولاد هرمزگان یک بنگاه مسئولیت‌پذیر اجتماعی در استان هرمزگان محسوب می‌شود. طی سال‌های اخیر و با تغییر در سیستم مدیریتی و نگرش به این موضوع، اقدامات مثبت و مؤثری در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی از سوی این شرکت در استان انجام گرفته است. زیرا فولاد هرمزگان یک بنگاه اقتصادی بزرگ تعریف می‌شود و ازاین‌رو تعهد به مسئولیت‌های اجتماعی را حق مردم استان و یکی از وظایف ذاتی خود می‌داند؛ بنابراین در بسیاری از حوزه‌ها، ازجمله حوزه ورزش، فرهنگ، کمک‌های انسان‌دوستانه، پزشکی، محیط‌زیست و… اقدامات خوبی برای جامعه و مردم صورت داده است.

برای نمونه شرکت فولاد هرمزگان با نگاه ویژه به ورزش و سلامت کارکنان و جامعه، انتظار مردم هرمزگان از صنعت فولاد را برآورده ساخته و با 2000 ورزشکار در قالب 60 تیم ورزشی، اقدامات مؤثری در رشد کمّی و کیفی تیم‌های ورزشی کارگری و قهرمانی بانوان و آقایان انجام داده است. ثمره این اقدامات در سال 1402 شامل کسب یک عنوان نایب‌قهرمانی در مسابقات جهانی، سه عنوان قهرمانی کشور، پنج عنوان نایب‌قهرمانی کشور و یک عنوان سومی در رشته‌های مختلف بوده است. شایان‌ذکر است صعود تیم فوتسال آقایان فولاد هرمزگان به لیگ برتر، صعود تیم فوتسال بانوان فولاد هرمزگان به لیگ برتر و صعود تیم بسکتبال بانوان فولاد هرمزگان به لیگ برتر برای اولین بار در هرمزگان اتفاق افتاد. همچنین این شرکت با طرح بازسازی ورزشگاه خلیج‌فارس و اجاره ورزشگاه کارگران و بازسازی زیرساخت‌های اصلی آن، زمینه را برای ورزش در هرمزگان مساعدتر ساخته است.

همچنین یکی از مهم‌ترین اقدامات شرکت در حوزه مسئولیت اجتماعی، تولید و تحویل اکسیژن مایع به بیمارستان‌های شهر بندرعباس و ارسال نیتروژن مایع به دانشگاه علوم پزشکی در دوران کرونا بود. علاوه بر این، تهیه بسته‌ها و اقلام بهداشتی، همچون تهیه ماسک، دستکش و ونتیلاتور و تهیه و اهدای 10 دستگاه دیالیز به بیمارستان شهید محمدی بندرعباس جهت مداوای بیماران از دیگر اقداماتی بود که فولاد هرمزگان در این دوره انجام داد.

همچنین تجهیز آزمایشگاه هنرستان جوار فولاد هرمزگان، تجهیز آزمایشگاه دانشگاه هرمزگان، تحت پوشش قرار دادن 20 هزار یتیم هرمزگانی، مشارکت در بازسازی ورزشگاه خلیج‌فارس بندرعباس، کمک به خیریه‌ها و حمایت از صنایع‌دستی و کودکان سرطانی با برگزاری نمایشگاه‌ها، تأمین 330 تن ورق فولادی جهت طرح‌های آب‌رسانی و تأمین آب شرب روستاهای استان هرمزگان، کمک به آزادسازی زندانیان جرائم غیرعمد استان، اهدای اکسیژن و نیتروژن به بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های استان هرمزگان و استان‌های هم‌جوار، مشارکت در برنامه‌های فرهنگی، مذهبی و اجتماعی استان هرمزگان و مساعدت مالی به مراکز فرهنگی، مساجد و حسینیه‌ها، خیریه‌ها، تکمیل پروژه بیمارستان فوق‌تخصصی کودکان بندرعباس و اهدای آهک جهت دفع فاضلاب و پسماند از دیگر اقدامات صورت‌گرفته در حوزه مسئولیت اجتماعی این فولادساز است.

استراتژی فولاد هرمزگان برای آینده چیست؟

در واقع تبدیل شدن به یکی از قطب‌های تولید و صادرات فولاد ایران در آینده‌ای نزدیک، تولید محصولات دارای ارزش‌افزوده بالا و اجرای طرح‌های توسعه‌ای برای تکمیل زنجیره تولید ازجمله هدف‌گذاری‌های فولاد هرمزگان است و در این راستا افزایش ظرفیت فولادسازی از 1.5 میلیون تن به 3.2 میلیون تن و احداث واحد نورد گرم را در دستور کار قرار داده‌ایم.
امیدواریم با اجرای طرح‌های توسعه‌ای تعریف‌شده برای شرکت فولاد هرمزگان که در نهایت منجر به توسعه پایدار و بقای این مجموعه فولادی خواهد شد، شاهد پیشرفت، توسعه و آبادانی استان هرمزگان باشیم و در نهایت فولاد هرمزگان به‌عنوان «آینده فولاد ایران» بتواند گام‌های مؤثری در جهت پیشبرد اهداف صنعتی و اقتصادی کشور بردارد.