فرآیند صحیح برای صادرات فولاد توسط بازرگانان چیست؟/ دو ابزار فولاد خوزستان برای بهینه‌سازی فروش

مهندس رضا وکیلی معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان در گفت‌وگوی اختصاصی با پترومتالز اظهار داشت: فلسفه تعیین کف عرضه در بورس کالا، اطمینان از تأمین نیازهای داخلی است. با توجه به رأی دیوان عدالت اداری مبنی بر آزاد بودن صادرات فولاد برای تمام اشخاص حقیقی و حقوقی، باید فرآیندی ایجاد شود که از محل عرضه فولاد در رینگ داخلیِ بورس کالا، صادراتی صورت نگیرد و ضرورت دارد صادرات فولاد توسط بازرگانان از محل فولاد خریداری‌شده در رینگ صادراتی باشد. وی در این گفت‌وگوی تفصیلی، عملکرد فروش داخلی و خارجی فولاد خوزستان در سال جاری را نیز تشریح کرد.

به گزارش پترومتالز، مهندس وکیلی در مورد شرایط کلی تولید فولاد در کشور گفت: به جرأت می‌توان گفت تنها صنعتی که در کشور از برنامه عقب نیستیم، صنعت فولاد است. ما در کشور برنامه‌های توسعه پنج‌ساله را داریم که این برنامه‌های توسعه در کنار سند چشم‌انداز 1404، اهداف توسعه‌ای کشور در بخش‌های مختلف را مشخص می‌کند. هدف تعیین‌شده برای صنعت فولاد، ظرفیت تولید 55 میلیون تنی تا سال 1404 بوده که هم‌اکنون ظرفیت تولید کشور 45 میلیون تن است و با توجه به طرح‌هایی که به بهره‌برداری خواهند رسید ما به این ظرفیت خواهیم رسید ولی تولید واقعی به 55 میلیون تن نخواهد رسید.

وی ادامه داد: معضل اول صنعت فولاد در حال حاضر چالش تأمین انرژی است که مانع از این می‌شود که ما به تولید واقعی 55 میلیون تنی دست یابیم. تأمین سنگ آهن برای تولید 55 میلیون تن فولاد نیز یکی از چالش‌ها و دشواری‌های دیگر است که نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده در بخش اکتشاف و استخراج سنگ آهن است. حتی در صورتی که چالش انرژی و تأمین سنگ آهن نیز به نوعی حل شود، در حوزه زیرساخت‌های حمل و نقل مشکل داریم و موضوع مغفول‌مانده حمل و نقل مانع از دست‌یابی به اهداف تولیدی است. سرمایه‌گذاری کافی در حوزه حمل و نقلی ریلی و بنادر صورت نگرفته و در کل در حوزه زیرساخت‌ها نسبت به ظرفیت‌سازی در تولید فولاد، عقب‌ماندگی داریم.

آسیب به صادرات فولاد کشور

معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان عنوان کرد: تولید فولاد کشور در سال جاری احتمالاً به 30 میلیون تن خواهد رسید. تولید شمش فولادی ایران 18 تا 20 میلیون تن در سال است که نیاز واقعی کشور به شمش، زیر 10 میلیون تن است. در کنار این، تولید 10 تا 12 میلیون تنی اسلب را نیز داریم. با توجه نیاز واقعی کشور، اتخاذ سیاست‌های تسهیل صادرات ضرورت دارد تا از این طریق به تأمین نیازهای ارزی کشور کمک شود. همان‌طور که می‌دانیم، مباحث ارزی به‌نوعی پاشنه آشیل اقتصاد کشور است و در صورت تأمین ارز، دولت حتی تأمین کالاهای اساسی را نیز بهتر مدیریت خواهد کرد.

وی افزود: با این وجود، در ابتدای امسال در شرایطی که بازار جهانی فولاد شرایط مناسبی داشت و قیمت‌ها بالا بود، بخشنامه عوارض صادراتی مانع از این شد که فولادسازان از این فرصت بهره ببرند.  با عوارض بیش از 20 درصدی، صادرات فولاد توجیه اقتصادی نداشت و این امر به صادرات ما لطمه زد.

وکیلی بیان داشت: در پاییز و زمستان امسال نیز در بازه‌ای که قیمت‌ ارز نیمایی شکاف بزرگی با ارز آزاد و نرخ ارز در بازار متشکل ارزی داشت نیز صادرات فولاد جذابیتی نداشت و این امر نیز در کنار محدودیت‌های گاز و تبعات آن به صادرات آسیب زد. در کنار همه این‌ها در تابستان، پاییز و بخشی از زمستان امسال، سقوط قیمت‌ها در بازار جهانی فولاد را داشتیم. نتیجه همه این موارد، کاهش صادرات فولاد بود.

دو ابزار فولاد خوزستان برای فروش بهینه

 معاون فروش و بازاریابی «فخوز» تصریح کرد: فولاد خوزستان بسته به شرایط بازار دو راهکار برای بهینه‌سازی فروش خود دارد. راهکار اول، بالانس تولید بین اسلب و شمش است و راهکار دوم، بالانس بین فروش داخلی و صادراتی است. در شرایطی که امسال قیمت اسلب و مقاطع تخت فولادی کاهش شدیدی یافته بود، تولید شمش را بالا بردیم و در شرایط محدودیت‌های صادراتی، عرضه به بازار داخلی نیز افزایش یافت. فولاد خوزستان در سال گذشته، 2 میلیون و 50 هزار تن صادرات فولاد با ارزآوری 1.3 میلیارد دلاری داشت. در سال جاری، صادرات فولاد ما احتمالاً به بیش از 1.3 میلیون تن خواهد رسید و در مجموع، بازار داخلی را تا جایی که می‌توانستیم تأمین کردیم.

نگاه ملی فولاد خوزستان

مهندس وکیلی تأکید کرد: یکی از اولویت‌های ما همواره تأمین نیاز داخلی است. ما در کنار رویکرد بنگاهی، دید ملی نیز داریم و برای تأمین نیازهای نوردکاران داخلی، خصوصاً شرکت‌های نورد موجود در استان خوزستان، اولویت قائل هستیم. نوردکاران فعال در استان خوزستان به دلیل سهم کرایه حمل در قیمت تمام‌شده، ترجیح می‌دهند از فولاد خوزستان شمش و اسلب خریداری کنند و ما نیازهای آنان را تأمین می‌کنیم.

وی در ادامه گفت: در مجموع، تناژ فروش ما در سال جاری به بیش از 3.5 میلیون تن خواهد رسید که بالغ بر 1.3 میلیون تن آن سهم فروش صادراتی است. همچنین ما روش فروش جدیدی را به روش‌های قبلی اضافه کرده‌ایم و آن فروش از طریق رینگ صادراتی بورس کالا است. هرگاه استفاده از این روش سودآوری بیشتری برای سهامداران ما درپی داشته باشد، ما از آن استفاده می‌کنیم و صادرات را به‌صورت ریالی و از طریق رینگ صادراتی بورس کالا انجام می‌دهیم.

ضرورت اصلاح صادرات فولاد توسط بازرگانان

وکیلی در پاسخ به این سوال که آیا آزادسازی صادرات فولاد توسط بازرگانان به زیان فولادسازان تمام نشده است، گفت: رأی دیوان عدالت اداری مبنی بر مجاز بودن صادرات فولاد توسط تمام اشخاص حقیقی و حقوقی باید به نحو مناسبی اجرا شود تا با سایر سیاست‌های دولت تعارض نداشته باشد و از بازگشت ارز نیز اطمینان حاصل شود.

وی خاطرنشان ساخت: مبنا و فلسفه تعیین کف عرضه و عرضه‌های تکلیفی در بورس کالا، تأمین نیازهای داخلی بوده است. وقتی بازرگانان و برخی از نوردکاران شمش را از رینگ داخلی بورس کالا خریداری می‌کنند و شخصاً یا با واسطه آن را به بنادر می‌فرستند و صادر می‌کنند اولاً فلسفه تأمین نیاز داخلی زیر سوال می‌رود و ثانیاً تضمینی نیز در مورد بازگشت ارز حاصل از این صادرات وجود ندارد. در چنین حالتی هم برکات و منافع صادرات فولاد به تولیدکننده نمی‌رسد و هم به دلیل عدم تضمین بازگشت ارز، برای دولت مشکل ایجاد می‌شود.

معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان پیشنهاد داد: فرآیند صادرات فولاد توسط بازرگانان باید اصلاح شود و ضرورت دارد که شرکت‌های بازرگانی تنها مجاز به صادرات محصولاتی باشند که از رینگ صادراتی بورس کالا خریداری کرده‌اند. در این فرآیند، باید خرید و صادرات فولاد توسط بازرگانان قابلِ پایش، رصد و رهگیری باشد تا هم خللی در تأمین نیاز داخلی صورت نگیرد، هم منافع صادرات از بخش تولید سَلب نشود و هم رفع تعهد ارزی به درستی رصد شود.