به گزارش اقتصاد، نفت و فلزات نیوز، شرکت‌های تولیدکننده آهن اسفنجی به‌عنوان ستون فقرات صنایع آهن و فولاد ایران از مشکلات عمیقی رنج می‌برند و در حال حاضر با محدودیت مصرف گاز شرکت‌هایی نظیر فولاد غدیر نی‌ریز، آهن و فولاد غدیر ایرانیان، پارس فولاد سبزوار و سایر واحدهای احیاء مستقیم، مشکلات این شرکت‌ها دو چندان شده است. در حالی که تولیدکنندگان آهن اسفنجی، تشکل صنفیِ مختص به خود را در اختیار ندارند که منافع و اهداف آن‌ها را دنبال کند، این واحدها با مسائل پُرشماری همچون محدودیت‌های زودهنگام و طولانی مصرف گاز و در نتیجه کاهش شدید تولید در فصل سرد سال، کاهش تقاضا برای محصولات خود در فصل گرم سال به دلیل محدودیت‌های برق فولادسازان، افزایش قیمت گندله به عنوان مواد اولیه این واحدها و تورم منفی قیمت آهن اسفنجی، عوارض صادراتی ۵ درصدی و کاهش مستمر حاشیه سود خود روبرو هستند.

محدودیت‌های گاز شرکت‌های تولیدکننده آهن اسفنجی امسال به صورت زودهنگام و از مهرماه سال جاری آغاز شده است. این در حالی است که در زمستان سال گذشته نیز این شرکت‌ها با محدودیت گاز روبرو بودند و در فصل گرم سال جاری نیز به دلیل محدودیت‌های برق و کاهش تولید فولاد، ماه‌ها رکود و فروش نرفتن محصولات خود را تحمل کردند!

تا همین شنبه هفته جاری (۱۲ آبان)، ۲۹ هفته متوالی (۲۰۳ روز) بود که بخش قابل توجهی از آهن اسفنجی عرضه‌شده در بورس کالا بدون مشتری باقی می‌ماند که یکی از دلایل آن، محدودیت‌های برق فولادسازان و کاهش تقاضای آنان برای آهن اسفنجی بود. درست در حالی که تولیدکنندگان آهن اسفنجی انتظار داشتند که بالاخره از پاییز با روند طبیعی تقاضا روبرو شوند، به صورت زودهنگام با محدودیت مصرف گاز و کاهش اجباری تولید روبرو شده‌اند!

اخیراً هشت شرکت تولیدکننده آهن اسفنجی خطاب به وزیر صمت با اعلام این‌که گاز مصرفی این صنایع، نقش خوراک دارد و نمی‌توان آن را با سوخت دیگری جایگزین کرد، تبعات محدودیت‌های گاز برای واحدهای احیاء مستقیم را تشریح کرده‌اند. در نامه این شرکت‌ها، این نگرانی مطرح شده که محدودیت‌های چندماهه گاز ممکن است علاوه بر مباحث اقتصادی، مشکلاتی همچون مباحث اجتماعی و امنیتی در مناطق کم‌برخورداری که این کارخانجات در آن مستقر هستند، درپی داشته باشد. ۸ شرکت تولیدکننده آهن اسفنجی درخواست کرده‌اند که با اصلاح ابلاغیه‌های اعمال محدودیت گاز، به نحوی عمل شود که ۷۵ درصد دیماند گاز مصرفی آن‌ها تأمین شود.

گفتنی است در سنوات گذشته نیز محمد آقاجانلو مدیرعامل وقت شرکت ملی فولاد و رئیس فعلی هیأت عامل ایمیدرو، طی نامه‌ای به مدیرعامل شرکت ملی گاز، تبعات و خطرات محدودیت‌های گاز برای واحدهای احیاء مستقیم را تشریح کرده بود.

در ماه‌های اخیر، حلقه آهن اسفنجی تنها حلقه محصولات زنجیره سنگ آهن و فولاد بوده که با تورم منفی روبرو بوده و قیمت آهن اسفنجی هنوز به سطوح قیمتی اوایل اسفند ۱۴۰۱ نیز نرسیده است! این در شرایطی است که در حال حاضر، قیمت گندله به عنوان ماده اولیه تولید آهن اسفنجی، ۳۵ درصد بیش از قیمت اوایل اسفند ۱۴۰۱ این کالا است!

مشکلات واحدهای احیاء مستقیم تنها به حوزه تولید و بازار داخلی محدود نمی‌شود؛ آن‌ها در حوزه صادرات نیز با چالش بزرگ روبرو هستند و عوارض صادراتی آهن اسفنجی ۲.۵ برابر عوارض صادراتی ماده اولیه آن، یعنی گندله است. باید دید آیا همتی در نهادها و دستگاه‌های مسئول دیده می‌شود که برای حل مشکلات واحدهای احیاء مستقیم که ستون فقرات صنعت فولاد کشور هستند، آستین بالا بزند یا خیر؟